Bilgi

Gezegen Nedir? Gezegenler Nasıl Oluşmuştur?

Gezegenler üzerinde yaşadığımız dünya gibi hacime sahip kütlelerdir. Yaşadığımız evrende sayısız gezegen bulunmaktadır. İşte gezegenler ve oluşumları..

Güneş sistemimizdeki gezegenlerin, Güneş’i oluşturan aynı dönen toz bulutundan oluştuğu düşünülmektedir. Güneş bulutsusu adı verilen bu disk esas olarak hidrojen ve helyumdan oluşuyordu, ancak daha küçük oranlarda başka elementler de vardı. Bulutsunun, Güneş’i şekillendiren belirli bir miktarda açısal momentum vardı. Dönme diskindeki parçacıklar yer çekimi onları birbirine çekerken birlikte yığınlaşmaya başladı. Birkaç milyon yılda bu parçaların birçoğu birleşmişti ve yaklaşık 1000 m çapında, yaklaşık 700 tane planetesimale nesne vardı. Zamanla, gezegenler, yerçekimi çeken, çarpışmaya ve bir araya gelmeye devam ettiler. Ayımızın büyüklüğü ve kütlesi hakkında bu daha büyük nesneler, protoplanetler olarak adlandırılır. Bu şekilde gezegenler oluşturmak için materyal birikimi toplama olarak adlandırılır.

Güneş Bulutsusu

Erken güneş sisteminin sıcaklığı, iç gezegenlerin kayalık, dıştaki gezegenlerin gaz halinin neden neden gaza açık olduğunu açıklar. Gazlar bir protozon oluşturmak üzere birleşince, güneş sistemindeki sıcaklık yükseldi. İç güneş sisteminde sıcaklık 2000 K’ye kadar yükselirken, dış güneş sisteminde 50 K kadar serindi. İç güneş sisteminde yalnızca çok yüksek erime noktalarına sahip maddeler katı kalmıştı. Geri kalan her şey vaoprize olurdu. Böylece iç güneş sistemi nesneleri demir, silikon, magnezyum, sfero, alüminyum, kalsiyum ve nikeldir. Bunların birçoğu oksijenle olan bileşiklerde mevcuttu. Katı bir durumda, iç gezegenleri oluşturmak için diğer türden nispeten az sayıda element vardı.

İç gezegenler dış gezegenden çok daha küçüktür ve bu nedenle nispeten düşük yer çekimi vardır ve atmosfere büyük miktarda gaz çekemezler. Güneş sisteminin serin olduğu dış bölgelerde su ve metan gibi diğer elementler buharlaşmadı ve dev gezegenleri oluşturabildiler. Bu gezegenler, iç gezegenlerden daha büyüktü ve büyük miktarda hidrojen ve helyum çekebiliyorlardı, bu yüzden esas olarak hidrojen ve helyum, güneş sisteminin en bol elementleri ve evrenden oluşuyorlar.

Evrendeki En Büyük Gezegen

Evrende sayısız galaksi yer almaktadır. Biz samanyolu galaksisinde bulunmaktayız. Bizim kendi galaksimizde milyonlarca yıldız, gezegen, güneş sistemi yer almaktadır. Galaksimiz o kadar büyük olduğu gibi evrende sayısız olması insanların aklı alacağından çok daha fazla olduğunu gösterir. Güneş sisteminde hareket eden dünyamız toz taneciğinden dahi daha küçüktür. Bir çok takım yıldızları, galaksiler evrenimizde bulunur.

İnsanlar evreni tam olarak araştıramadığı gibi ne kadar büyük olacağını akli hayali almıyor. Bilim insanları araştırmalarına devam ediyor, yeryüzünde kurulan devasal teleskoplar sayesinde gözlemlemelerde bulunmaktadır. Herkül Takım Yıldızı’nda gözlemlenen ve Jüpiter’den yaklaşık %70 daha büyük gezegen tespit etmişlerdir.

Evrende şuana kadar tespit edilen en büyük gezegen TrES-4 kod adına sahip 7 milyon ışık yılı uzaklıktadır. Yer yüzeyi sıcaklığı milyonlarca derece ile ölçülmektedir. Takım yıldızı etrafındaki dönüşü 3,5 günde tamamlamakta, bir yıl bir haftan daha kısa zamanda bitmektedir. Evrenin en büyük gezegeni olarak kitaplarda yer almaktadır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu